Protez Kullanmanın Çene Kemiğine Zararları
Uzun Vadede Protezlerin Zararları ve İmplantların Faydaları Doğal dişler çekildiğinde, çene kemiği kullanılmadığı için erimeye başlar. Geleneksel hareketli protezler bu erimeyi durduramaz, hatta bazı bölgelerde hızlandırabilir. Yıllar içinde çene kemiği düzleşir, protez tutuculuğu azalır, yüz çöker ve ağrılı yaralar oluşabilir. İmplantlar ise kemikle bütünleşerek doğal diş kökü gibi davranır. Çiğneme kuvvetlerini kemiğe ileterek kemik kaybını yavaşlatır ve daha fazla kemik hacminin korunmasını sağlar. Bu da daha stabil protezler, daha iyi çiğneme fonksiyonu, daha genç bir yüz görünümü ve daha az protez yenileme ihtiyacı demektir. Kısacası implantlar, sadece bugünün değil, geleceğin de kemik sağlığını koruyan, daha estetik, fonksiyonel ve uzun ömürlü bir çözümdür.
20 yıl her şeyi yediğiniz protezlerimiz size ne gibi zarar verir ?
Uzun süre Protez Kullanmanın Çene Kemiğine Zararları
Protez Kullanımı Kemiğe Ne Yapar? İmplantlar Kemiğe Nasıl Fayda Sağlar?
Tam ya da kısmi dişsizlikte, birçok hasta için ilk akla gelen çözüm geleneksel hareketli protezlerdir. Estetik ve fonksiyonu kısa sürede geri kazandırırlar, başlangıç maliyeti de implantlara göre daha düşüktür. Ancak işin “uzun vadeli” tarafında tablo biraz değişir. Yıllar içinde protez kullanımı çene kemiğinin şeklini ve hacmini önemli ölçüde etkileyebilir.
İmplantlar ise kemikle çok daha biyolojik, fizyolojik bir ilişki kurar. Bu yazıda, uzun süreli protez kullanımının çene kemiğinde hangi sonuçlara yol açabileceğini ve implantların kemiğe nasıl fayda sağladığını sade bir dille ele alıyoruz.
Uzun Süreli Protez Kullanımı Çene Kemiğini Nasıl Etkiler?
Doğal dişler çekildiğinde, alveol kretini oluşturan kemik artık diş köklerinden gelen yükleri alamaz. Bu durumda vücut, kullanılmayan bu kemiği yavaş yavaş “geri dönüştürmeye” başlar. Buna rezidüel kret rezorpsiyonu denir. Yani Kemikleriniz erir ve azalır .Hemde yavaş yavaş siz fark etmeden , 10-15 yıl sonra protezleriniz ağızda durmadığı zaman da iş işden geçmiş demektir .
Hareketli tam protez kullanımı bu kemik erimesini durdurmaz; aksine bazı bölgelerde baskıyı yoğunlaştırarak süreci hızlandırabilir. Uzun yıllar protez kullanan hastalarda şunlar sık görülür:
-
Kret yüksekliğinde azalma ve kretin düzleşmesi yani damakların neden düzleşti sorusunun cevabı damagınız düzleşir.
-
Protezin tutuculuğunun zamanla bozulması, sık sık relined ihtiyacı yani protenizniz oynamaya başlar .
-
Alt yüz yüksekliğinin azalmasına bağlı yaşlı, çökmüş yüz görünümü, yüüzüm göçtü nedenlerinden biri
-
İncelmiş mukozaya binen basınç nedeniyle yanma, ağrı, vuruk ve yaralar, sürekli şikayet ve sürekli yeni protez yaptıran hasta konseptine adaysınız .
Özetle: Eğer hali hazırda protez kullanıyorsanız bilin ki ilerde bunları kulllanamayacaksınız .
İmplantlar yapıldığınında size nasıl Fayda Sağlar?
Dental implantlar, çene kemiğine yerleştirilen titanyum kökler gibi düşünülebilir. Yerleştirildikten sonra kemik, implant yüzeyine bağlanır; buna osseointegrasyon denir. yani kemiğe kaynar . İmplant üzerine protez yapılıp fonksiyona alındığında, çiğneme kuvvetleri doğrudan kemiğe iletilir. Bu şekilde kemik erimez.
Bu durumun kemiğe iki önemli etkisi vardır:
-
Mekanik uyarı ile kemiğin aktif kalması
Kemiğe gelen fizyolojik çiğneme kuvvetleri, kemik hücrelerini uyarır ve remodelling (yıkım-yapım dengesi) daha kontrollü şekilde devam eder. Yani kemik tamamen atıl bırakılmaz. -
Ridge rezorpsiyonunun yavaşlaması
Özellikle alt çenede, sadece tam protez kullanan hastalara kıyasla,
implant destekli overdenture kullanan hastalarda kret rezorpsiyonunun belirgin derecede azaldığı çalışmalarda gösterilmiştir.
Elbette hiçbir tedavi kemiğin tüm ömür boyu %100 korunmasını garanti etmez; ancak implantlar genellikle daha fazla kemik hacminin korunmasına yardımcı olur.
Kısa mesaj şu: İmplantlar kemik kaybını tamamen durdurmaz, fakat protezsiz kret ya da sadece tam protezle kıyaslandığında kemiğin çok daha fizyolojik şekilde korunmasını sağlar.
Hastaya implant yapıldığında bu ona nasıl bir avantaj sağlar .
Kemiğin daha iyi korunması sadece radyografide güzel görünen bir ayrıntı değildir; günlük yaşamı doğrudan etkiler:
-
Daha stabil protezler konfor
İmplant destekli sabit köprüler veya overdenture’lar; tutuculuk için sadece kret yüksekliğine, vakuma ya da adezyona güvenmez. Bu da konuşurken, gülerken, sert gıdaları çiğnerken güven demektir. -
Artmış çiğneme verimliliği mide rahatsızlıklarını önmele
Daha iyi stabilite, daha güçlü ve kontrollü çiğneme kuvvetleri anlamına gelir. Bu da hastanın daha çeşitli, lifli ve sağlıklı gıdalar tüketebilmesini sağlar. -
Yüz estetiğinin daha iyi korunması daha genç görünme
Çene kemiği hacminin görece korunması, alt yüz yüksekliğinin azalmasını yavaşlatır. Dudak desteği ve profil daha doğal kalır, “protez yüzü” görünümü daha az belirginleşir. -
Daha az sık protez yenileme ihtiyacı uzun ömürlü protezler
Kret çok hızlı erimediğinde, protezlerin sık sık yeniden yapılması veya aşırı relined edilmesine daha az ihtiyaç duyulur. Uzun vadede hasta için hem konfor hem de ekonomik avantaj anlamına gelebilir.
Sonuç: Sadece Bugün Değil, 10–20 Yıl Sonrası da Önemli
Geleneksel hareketli protezler, dişsiz hastalar için hâlâ değerli ve gerekli bir tedavi seçeneği. Ancak unutulmaması gereken nokta şu:
Bu protezler kemiğin üzerinde duran yapılar; kemiği biyolojik olarak koruma görevleri yok.
İmplantlar ise kök gibi davranarak kemiğin içinde yer alır ve çiğneme kuvvetlerini kemiğe ileterek onu kullanılır, yani “gerekli” tutmaya yardımcı olur. Uzun dönem düşünüldüğünde; kemik hacminin daha iyi korunması, protez stabilitesi, çiğneme konforu ve yüz estetiği açısından implant destekli çözümler çoğu zaman daha avantajlı ve kemik dostu bir yoldur.
Dişsizliğin tedavisinde planlama yaparken, sadece bugünün protezini değil, geleceğin kemiğini de hesaba katmak gerekir.
Yaşlanmayı yavaşlatmak istiyorsanız implant yaptırın .
Bir diş kaybedildiğinde, ilk endişe genellikle gülüşteki boşluktur. Ancak, diş çekildiği anda diş eti çizgisinin altında çok daha ciddi bir süreç başlar: kemik rezorpsiyonu (erimesi). Geleneksel protezler ve köprüler dişlerin görüntüsünü geri kazandırsa da, kemik kaybının biyolojik sürecini durduramazlar. Hatta, geleneksel hareketli protezler bu süreci genellikle hızlandırır.
İşte geleneksel protez kullanımı ile diş implantlarının kemik koruyucu gücü arasındaki uzun vadeli sonuçların karşılaştırması.
Ağıznınızda duran her Protez Yaşlanmayı Nasıl Hızlandırır?
Birçok hasta, protezlerin dişlerin tam bir yedeği olduğunu varsayar. Biyolojik olarak bu doğru değildir. Hareketli bir protez diş eti dokusunun üzerinde oturur ve çene içindeki kemiği uyarmaz
Prognatik Görünüm: Çenenin dikey yüksekliği azaldıkça, çene ucu öne doğru döner ve "cadı çenesi" (witch's chin) görünümü oluşur.
Dudakların İncelmesi: Kas tonusu ve kemik desteğinin kaybı, vermillion hattının (dudağın kırmızı kısmı) incelmesine ve içeri dönmesine neden olarak hastanın dinlenme halindeyken mutsuz veya kızgın görünmesine yol açar
- Derinleşen Kırışıklıklar: Yüzdeki dikey çizgiler derinleşir ve burun ile dudak arasındaki açı daha keskin hale gelerek hastanın profilini önemli ölçüde yaşlandırır.
İmplant yapıldığında kazançlarınız
Dental implantlar benzersizdir çünkü sadece kronu (dişin görünen kısmı) değil, dişin kökünü de değiştiren tek restorasyondur. Bu, alveolar kemiği korumak için gereken doğal uyarımı geri kazandırır
Bir implant, sağlıklı kaldığı sürece kemik genişliğini ve yüksekliğini koruyabilir. İmplanttan kemiğe aktarılan stres, azalır ve aslında implant çevresindeki kemik yoğunluğunu artırır
İmplantlar dikey kemik yüksekliğinin çökmesini önlediği için yüzün doğal oranlarını korurlar. Yüz mimik kasları tonusunu ve bağlantılarını koruyarak, protez kullanımıyla ilişkili yanak sarkmalarını ve sarkan cildi önler.Genç kalmak sizin elinizde.
Klinik açıdan bakıldığında implantlar oldukça öngörülebilirdir. Tek diş implantlarının 10 yıllık başarı oranları %97'nin üzerindedir. Komşu sağlıklı dişlerin aşındırılmasını gerektiren (ve bu destek dişlerin 14 yıl içinde %30 başarısızlık oranına sahip olduğu) köprülerin aksine, implantlar komşu dişleri çürük ve kanal tedavisi başarısızlığından korur.
Geleneksel protezler eksik dişleri gizlemek için "ağız peruğu" görevi görebilirken, kemik kaybının biyolojik sonuçlarını durduramazlar. Dental implantlar doğayı taklit eden, çene kemiğini koruyan, yüz estetiğini muhafaza eden ve ısırma kuvvetini neredeyse doğal seviyelere geri getiren bir çözüm sunar.
M. İhsan GÜRSOY
Yazar
